Nie daj się nabrać. Jak rozpoznać i zgłosić cyberoszustwo?

Coraz więcej osób pada ofiarą wyrafinowanych cyberoszustw. Podszywanie się pod banki, znane firmy czy instytucje publiczne to codzienność. Sprawdź, jak się chronić, gdzie zgłosić incydent i co robić, gdy pojawi się podejrzenie wycieku danych.

Oszuści działają coraz sprytniej

Policja i banki nie proszą o przelewy, dane logowania, numery BLIK ani wysyłkę pieniędzy pocztą. Jeśli ktoś podaje się za funkcjonariusza lub pracownika instytucji i prosi o jakiekolwiek środki – to może być oszustwo. W przypadku wątpliwości natychmiast skontaktuj się z numerem alarmowym 112.

Gdzie zgłaszać podejrzane wiadomości?

Jeśli otrzymałeś podejrzany e-mail lub SMS z linkiem:

• przekaż SMS bezpośrednio na numer 8080,

• zgłoś incydent do CSIRT NASK – CERT Polska poprzez stronę: https://incydent.cert.pl.

Co zrobić przy podejrzeniu kradzieży danych?

W przypadku nieautoryzowanego dostępu do danych osobowych, kart płatniczych lub dokumentów warto:

• zastrzec dokumenty: www.zastrzegam.pl, www.dokumentyzastrzezone.pl,

• zastrzec numer PESEL: przez mObywatel lub w urzędzie gminy,

• zgłosić naruszenie ochrony danych do Prezesa UODO: www.uodo.gov.pl.

Spory z bankiem lub sklepem? Skorzystaj z pomocy

W przypadku problemów z reklamacją, odstąpieniem od umowy lub nieautoryzowaną transakcją, można zwrócić się do:

• Miejskiego Rzecznika Praw Konsumenta (lista dostępna na: uokik.gov.pl/rzecznicy-konsumentow),

• Rzecznika Finansowego: www.rf.gov.pl.

Zbyt piękne, żeby było prawdziwe?

Ostrożność warto zachować przy każdej ofercie reklamowanej jako „pewna inwestycja”, szczególnie jeśli pojawiają się w niej wizerunki znanych osób czy logotypy instytucji. Mogą być użyte bezprawnie.

Zanim zainwestujesz, sprawdź ofertę u źródła – najlepiej na oficjalnej stronie firmy lub kontaktując się z jej przedstawicielem. Nie udostępniaj dalej podejrzanych treści – to może narazić innych na straty.