Fałszywe wiadomości SMS i e-maile, podszywanie się pod banki czy urzędy – to tylko niektóre z metod, jakie stosują cyberprzestępcy. Celem takich działań jest wyłudzenie danych osobowych, loginów do bankowości elektronicznej lub pieniędzy.
Przykład wiadomości phishingowej
Jedną z częstszych form oszustwa jest wiadomość SMS o niepokojącej treści. Może ona wyglądać na przykład tak:
„Szanowny Kliencie, na Twoim koncie nadal znajdują się środki, ale z powodu nieaktywności konto wkrótce zostanie usunięte. Prosimy o pilny kontakt: +48*********”
Tego typu komunikaty mają wywołać panikę i skłonić odbiorcę do nieprzemyślanego działania, np. kontaktu z oszustem lub kliknięcia w złośliwy link.
Jak działają oszuści?
Cyberprzestępcy wykorzystują różne mechanizmy manipulacji. Do najczęstszych należą:
-
podszywanie się pod banki, firmy kurierskie, operatorów, urzędy lub sklepy internetowe,
-
rozsyłanie fałszywych SMS-ów i e-maili z linkami lub numerami telefonów,
-
tworzenie stron internetowych łudząco podobnych do oryginalnych,
-
wywieranie presji podczas rozmowy telefonicznej, aby skłonić do szybkiego działania.
Jak się chronić przed oszustwem?
Aby zminimalizować ryzyko, warto przestrzegać kilku podstawowych zasad:
-
nie klikaj w linki z nieznanych źródeł,
-
nie dzwoń pod numery zawarte w podejrzanych wiadomościach,
-
nie podawaj danych osobowych, loginów, kodów BLIK ani haseł przez telefon i e-mail,
-
zawsze sprawdzaj informacje na oficjalnych stronach instytucji,
-
podejrzane wiadomości zgłaszaj do operatora lub przez formularz na stronie CERT Polska.
Co zrobić, gdy podejrzewasz oszustwo?
Jeśli masz powody sądzić, że mogłeś paść ofiarą oszustwa:
-
natychmiast skontaktuj się z bankiem i zablokuj konto lub kartę,
-
poinformuj Policję o zdarzeniu,
-
przeskanuj urządzenie programem antywirusowym i zmień hasła do kont.
Edukacja i czujność to najlepsza broń
Cyberprzestępcy nieustannie zmieniają swoje metody. Dlatego tak ważna jest nie tylko ostrożność, ale i edukacja – zarówno własna, jak i bliskich. Szczególną uwagę warto poświęcić seniorom, dla których nowe technologie bywają trudne do opanowania.